႐ုိးရာဓေေလ့ႏွင့္ ေခတ္ေရစီးေၾကာင္း

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ မွီတင္းေနထုိင္ၾကေသာ လူမ်ဳိးအသီးသီးတုိ႔၏ သမုိင္းေၾကာင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ က်မ္းႀကီးက်မ္းခုိင္တုိ႔ျဖင့္ မွတ္ တမ္းတင္ေရးသားထားေသာ သမုိင္းအေထာက္အထားမ်ား မရွိသေလာက္ နည္းပါးလ်က္ရွိ၏။ ျမန္မာ့စာေပေရးသားမႈႏွင့္ ျမန္မာ့ သမုိင္းမွတ္တမ္းတင္ေရးသားမႈ၏ ေခတ္ကာလလည္း ေနာက္က်လ်က္ရွိေၾကာင္း ေတြ႕ရ၏။ ျမန္မာ့သမုိင္း စတင္ေရးသားလာ သည့္ ကာလတေလ်ာက္လုံး၌
အုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္ေသာ ဘုရင္ပေဒသရာဇ္တုိ႔၏ အေၾကာင္းမ်ားကုိသာ ေရွ႕တန္းတင္ ေရးလာခဲ့ၾက သည္သာ ေတြ႕ရ၏။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ မွီတင္းေနထုိင္ၾကေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးတုိ႔၏ အေၾကာင္းကုိ မွတ္တမ္းတင္ေရးသား ေသာသမုိင္းဟူ၍ မရွိသေလာက္နည္းပါးသည္။

ျမန္မာ့သမုိင္းကုိ ေလ့လာရာတြင္ ေအဒီ-(၁၁)ရာစု အေစာပုိင္းကာလကစ၍ အုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္ေသာ ဘုရင္အဆက္ဆက္၏ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား တေရြ႕ေရြ႕ တျဖည္းျဖည္း တုိးတက္ခုိင္မာလာခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ ဘာသာေရး၊ လူမႈေရးႏွင့္ စာေပယဥ္ေက်းမႈ စသည္မ်ား တုိးတက္လာခဲ့သည္။ ပေဒသရာဇ္အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ေခတ္ကာလျဖစ္သျဖင့္ ဘုရင္မ်ား၏ အေၾကာင္းကုိသာ မွတ္တမ္းတင္ေရးသားခဲ့ၿပီး တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးတုိ႔၏ ဇစ္ျမစ္၊ ဆင္းသက္လာပုံ၊ စာေပႏွင့္ ႐ုိးရာယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ့ထုံးစံမ်ားကုိ သမုိင္းမွတ္တမ္းတင္ခဲ့ျခင္း မရွိေပ။

(၁၉)ရာစုေႏွာင္းပုိင္းကာလသုိ႔ ေရာက္ရွိလာေသာအခါ အေနာက္တုိင္းလူမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ ပုိမုိထိေတြ႕ဆက္ဆံလာခဲ့ၾကရသျဖင့္ နီးစပ္ ရာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးအသီးသီးတုိ႔တြင္ လူမႈေရး၊ ဘာသာေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈဆုိင္ရာ ႐ုိးရာဓေလ့မ်ား ေရာေႏွာယွက္တင္ ျဖစ္ လာခဲ့ၾကသည့္အျပင္ အခ်ဳိ႕႐ုိးရာဓေလ့မ်ားပင္လွ်င္ ေျပာင္းလဲသြားျခင္း သုိ႔မဟုတ္ ေပ်ာက္ပ်က္သြားျခင္း သုိ႔မဟုတ္ ပစ္ပယ္ထား ျခင္းမ်ား ရွိခဲ့သည္။

ထုိကဲ့သုိ႔ေသာ အေျခအေနမ်ဳိး၌ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ရွိသူ ေခတ္ပညာတတ္မ်ား၊ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ အျမင္က်ယ္သူ ပုဂၢိဳလ္မ်ားက ကုိယ့္ တုိင္းျပည္၊ ကုိယ့္လူမ်ဳိးတုိ႔၏ ယဥ္ေက်းမႈ ႐ုိးရာဓေလ့မ်ားကုိ မွတ္တမ္းတင္ေရးသားလာခဲ့ၾကေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။ လက္လွမ္း မမွီေတာ့သည့္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ႏွင့္ခ်ီ၍ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့ေသာ သမုိင္းျဖစ္ရပ္မ်ား၊ ကုိယ္ပုိင္ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ႐ုိးရာဓေလ့မ်ား ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ေဖၚထုတ္ေရးသားႏုိင္ခဲ့ျခင္း မရွိေတာ့ေခ်။

သုိ႔ေသာ္ သက္ႀကီးစကား သက္ငယ္ၾကားဆုိသည့္ ဘုိးေဘးဘီဘင္ေခတ္ကာလက ျဖစ္ပ်က္ခဲ့ေသာ ျဖစ္ရပ္မ်ား၊ လူမႈေရး၊ စီးပြား ေရး၊ ဘာသာေရးႏွင့္ မိမိတုိ႔ ဘဝရပ္တည္ေရးအေၾကာင္းမ်ားကုိ ကဗ်ာလကၤာအားျဖင့္ သားစဥ္ေျမးဆက္ အာဂုံေဆာင္ လက္ ဆင့္ကမ္းလာခဲ့ၾကသျဖင့္ ယေန႔သမုိင္းသုေတသီ ေခတ္ပညာတတ္အတြက္ အတိတ္ကအရိပ္ပမာ ျပန္လည္ေရာ္ရမ္းေတြးဆ ကာ အဆင့္ျမင့္သမုိင္းနည္းပညာမ်ားျဖင့္ ဆက္စပ္ေဖၚထုတ္ေရးသား မွတ္တမ္းတင္လာႏုိင္ခဲ့ၾကသည္မ်ားလည္း ရွိေပသည္။

မည္သုိ႔ပင္ဆုိေစ ကရင္လူမ်ဳိးတုိ႔၏ ဘုိးေဘးတုိ႔သည္ ေရွးပေဝသဏီ္ကာလကပင္ သားသမီးတုိ႔အား ေခတ္အဆက္ဆက္ ႀကဳံ ေတြ႕လာခဲ့ရေသာ အေတြ႕အႀကံဳ အမ်ဳိးမ်ဳိးအဖုံဖုံႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ မွာတမ္းစကားမ်ား လက္ဆင့္ကမ္းေျပာၾကားခဲ့သျဖင့္ အတိတ္ကာလ၏ အေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ သိရွိခဲ့ရ၏။ ေပထက္အကၡရာမ်ားျဖင့္ ေရးသားမွတ္တမ္းတင္ခဲ့ျခင္းမရွိသျဖင့္ ေနာင္ လာေနာက္သားမ်ားသည္ ယင္းအျဖစ္အပ်က္မ်ားကုိ မသိရွိၾကေတာ့ေပ။ လူႀကီးသူမမ်ားေနထုိင္ခဲ့ၾကေသာ ေနရာေဒသမ်ား၏ မတူညီမႈေၾကာင့္ မိမိတုိ႔ႀကဳံေတြ႕ခဲ့ရေသာ အျဖစ္အပ်က္မ်ား မတူကြဲျပားသည္လည္း ရွိၾက၏။ ထုိ႔နည္းတူစြာပင္ က်င့္သုံးလာခဲ့ၾက သည့္ ႐ုိးရာယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ဓေလ့ထုံးစံမ်ားမွာလည္း မိမိတုိ႔ေဒသႏွင့္ လုိက္ေလ်ာညီေထြစြာ လုပ္ေဆာင္လာၾကသည္လည္း ရွိ၏။

စာေရးသူကုိယ္တုိင္ ငယ္စဥ္ကျမင္ေတြ႕ခဲ့ရေသာ ကရင္လူမ်ဳိးတုိ႔၏ ေဒသအလုိက္က်င့္သုံးၾကေသာ ႐ုိးရာဓေလ့စ႐ုိက္မ်ားႏွင့္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္တြင္ ျမင္ေတြ႕လာရသည့္ ဓေလ့စ႐ုိက္မ်ားသည္ သိသာထင္ရွားစြာ ေျပာင္းလဲလာသည္။ ေတာလက္ေက်းရြာ ေန လူတန္းစားႏွင့္ ၿမိဳ႕ေနလူတန္းစားတုိ႔၏ လူေနမႈဓေလ့စ႐ုိက္မ်ားမွာ ယခင္က အလြန္ကြာျခားခဲ့ၾကေသာ္လည္း ယေန႔အခ်ိန္ ကာလတြင္ ကြာျခားမႈနည္းပါးလာေၾကာင္း သတိျပဳမိသည္။ ေတာႏွင့္ ၿမိဳ႕လူေနမႈစနစ္မ်ား တူညီလာမႈေၾကာင့္ ယခင္ေတာရြာမ်ား ၌သာ အဓိကလုပ္ေဆာင္ေလ့ရွိေသာ ႐ုိးရာဓေလ့ယဥ္ေက်းမႈမ်ား တျဖည္းျဖည္းေပ်ာက္ကြယ္သြားေၾကာင္း မ်က္ဝါးထင္ထင္ ေတြ႕ျမင္ရသည္။

ေတာလက္ေက်းရြာမ်ား၌ ယခင္ေနထုိင္ၾကေသာ ကရင္လူမ်ဳိးအေပါင္းတုိ႔သည္ လုပ္ငန္းခြင္မ်ား၌ လူပ်ဳိအပ်ဳိမ်ားတန္းတူ စုေပါင္း လုပ္ကုိင္ ကူညီယုိင္းပင္းၾကသည္။ ရာသီအလုိက္ပြဲမ်ား၊ ႐ုိးရာဓေလ့မ်ားအေပၚ အေျခခံသည့္ပြဲမ်ား က်င္းပျပဳလုပ္သည့္အခါ ရပ္ရြာရွိ လူပ်ဳိေခါင္း၊ အပ်ဳိေခါင္းမ်ားက ဦးေဆာင္၍ တေပ်ာ္တပါး ဝုိင္းဝန္းကူညီလုပ္ေဆာင္ၾကေသာ ဓေလ့မ်ားရွိၾက၏။ အျခား ရြာတြင္ ဒုမဂၤလာ၊ သုမဂၤလာပြဲမ်ား က်င္းပသည့္အခါ၌လည္း က်န္ေက်းရြာမ်ားမွ လူပ်ဳိအပ်ဳိမ်ား ညီညီညြတ္ညြတ္ျဖင့္ သြား ေရာက္ကူညီအားေပးၾကသည္။ သူ႕ရြာကုိယ့္ရြာလူပ်ဳိအပ်ဳိမ်ား သိကၽြမ္းရင္းႏွီးမႈရွိေစရန္ မိတ္ဖြဲ႕ေပးၾက၏။ သင့္လွ်င္သင့္သလုိ လူပ်ဳိအပ်ဳိမ်ားအတြက္ ႐ုိးရာၾသပြဲ ျပဳလုပ္က်င္းပေပးၾက၏။

ယေန႔ ေတာလက္ေက်းရြာမ်ားတြင္ ဆုိခဲ့သည့္ယဥ္ေက်းမႈ ႐ုိးရာဓေလ့မ်ား တိမ္ေကာစျပဳေနၿပီးျဖစ္သည္။ ေက်းလက္ေတာရြာ မ်ားတြင္ လူပ်ဳိအပ်ဳိ မ်ားမ်ားစားစား မေတြ႕ရေတာ့ေပ။ နီးရာတဖက္ႏုိင္ငံသုိ႔ သြားေရာက္အလုပ္လုပ္ကုိင္ၾကသျဖင့္ လူပ်ဳိအပ်ဳိမ်ား နည္းပါးသြားျခင္း အေၾကာင္းတစ္ရပ္ပင္ ျဖစ္သည္။ ယခင္က ႐ုိးသားစြာ လုပ္ကုိင္စားေသာက္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ယခုအခါ လယ္ လုပ္သူဦးေရ နည္းပါးလာသည္။ လယ္ပုိင္ရွင္မ်ားသည္ မိမိတုိ႔လယ္၌ လူငွား၍ လုပ္ၾကရသည္။ ယခင္ကဲ့သုိ႔ သူ႕လယ္ကုိယ့္လယ္ အလွည့္က် လူပ်ဳိအပ်ဳိမ်ား၏ လုပ္အားျဖင့္ ဝုိင္းဝန္းကူညီလုပ္ေဆာင္ေသာ ႐ုိးရာဓေလ့ေပ်ာက္ကြယ္စျပဳလာေနၿပီးျဖစ္သည္။

တစ္ခ်ိန္က ေက်းလက္ေတာရြာမ်ားတြင္ ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲအျဖစ္ ဒုံးယိမ္းအကမ်ား၊ ဒုံးယိမ္းျဖင့္ ကျပေဖ်ာ္ေျဖစဥ္ ေခတၱအနားယူခ်ိန္၌ ဆုခ်ပြဲဟုေခၚေသာ ဝုိင္းထဲသုိ႔ဝင္ေရာက္ကျပရန္ ဖိတ္ေခၚျခင္းမ်ား၊ ထုိ႔ေနာက္ လူပ်ဳိအပ်ဳိ မိတ္ဖြဲ႕ေသာဓေလ့တစ္ခုျဖစ္ေသာ ၾသပြဲ က်င္းပျခင္းမ်ား ရွိခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ ေခတ္စနစ္၏ တုိးတက္ေျပာင္းလဲလာမႈေၾကာင့္ ဆုိခဲ့ေသာ ႐ုိးရာေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲမ်ားသည္ ယေန႔ ေပ်ာက္ကြယ္စျပဳေနၿပီးျဖစ္သည္။ ယေန႔ ကရင္ေတာလက္ေက်းရြာမ်ားတြင္ ႐ုိးရာေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲမ်ားေနရာတြင္ ဗီဒီယုိဇာတ္လမ္း မ်ား၊ ကာရာအုိေက၊ ကမၻာ့ေဘာလုံးပြဲ၊ စတိတ္႐ႈိးဗီဒီယုိအေခြမ်ား ညလုံးေပါက္ ျပသေနရာယူလာေနေၾကာင္း ေတြ႕ရေပသည္။

ေက်းရြာ၏ ႐ုိးရာဓေလ့တစ္ခုျဖစ္ေသာ လူပ်ဳိအပ်ဳိလွည့္ျခင္းဓေလ့ကုိ စာေရးသူ ကုိယ္ေတြ႕ျဖတ္သန္းလာခဲ့ရသျဖင့္ အက်ဥ္းေရး သားေဖၚျပလုိပါသည္။ ညဦးယံေမွာင္စပ်ဳိးခ်ိန္မွစ၍ လူပ်ဳိမ်ားသည္ အပ်ဳိရွိေသာေနအိမ္မ်ားသုိ႔ လူပ်ဳိလွည့္ေသာဓေလ့ရွိေပသည္။ အပ်ဳိမ်ားကလည္း ေနအိမ္ေပၚ၌ အိမ္ေရွ႕ကျပင္တြင္ ေက်ာက္ျပင္၊ သနပ္ခါးတုံး အသင့္ထားၾက၏။ ထုိ႔အျပင္ အသင့္ျပင္ဆင္ထား ေသာ ဗန္႔ေဘြးရြက္ေျခာက္ႏွင့္ ေဆးေသးဗူးကုိလည္းေကာင္း၊ ကြမ္းအစ္ကုိလည္းေကာင္း ထားရသည္။ လူပ်ဳိအိမ္ေပၚေရာက္လာ ၍ တရင္းတႏွီး ေျပာဆုိၾကၿပီးေနာက္ အပ်ဳိက လူပ်ဳိအား သနပ္ခါးလူးၿပီးမွ ျပန္ရန္ေတာင္းဆုိသည့္အခါ အပ်ဳိေသြးေပးေသာ သနပ္ခါးကုိ လိမ္းၿပီးမွျပန္ရသည္။ တခါတရံ အပ်ဳိက လူပ်ဳိအား ရင္းႏွီးမႈပုိေၾကာင္း ျပသလုိ၍ ဗန္႔ေဘြးရြက္ျဖင့္ ေဆးေသး ထည့္ လိပ္ေပးၿပီး မီးညႇိေပးကာ လူပ်ဳိျပန္ခါနီး ေပးေလ့ရွိသည္။ ထုိနည္းတူစြာပင္ အပ်ဳိျဖစ္သူက ကြမ္းအစ္မွ ကြမ္းယာတစ္ယာကုိ ယာေပးၿပီး လူပ်ဳိအား ရင္းႏွီးမႈျပေသာအေနျဖင့္ ျပန္ခါနီးေပးသည္လည္းရွိ၏။ ဤကဲ့သုိ႔ ေက်းရြာ႐ုိးရာဓေလ့က်င့္သုံးျခင္းသည္ လူပ်ဳိအပ်ဳိမ်ား၏ ရင္းႏွီးပြင့္လင္းမႈကုိ ဖန္တီးေပးထားျခင္းျဖစ္၍ အိမ္ေထာင္ဖက္ေရြးခ်ယ္ရာတြင္ လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္ႏုိင္ေသာ အခြင့္အေရးရွိၾကသည္။

ေႏွာင္းေခတ္ကာလသုိ႔ေရာက္လာေသာ္ ေဖၚျပခဲ့ေသာ လူပ်ဳိလွည့္ေသာ ႐ုိးရာဓေလ့သည္ မရွိေတာ့သေလာက္ ေပ်ာက္ကြယ္ေန ၿပီးျဖစ္သည္။ ယေန႔ ေတာလက္ေက်းရြာမ်ား၏ လူေနမႈစနစ္သည္ အလ်င္အျမန္ တုိးတက္ေျပာင္းလဲလ်က္ရွိ၏။ ယေန႔ေခတ္လူ ငယ္တုိ႔သည္ ၿမဳိ႕ႀကီးျပႀကီးမ်ားသုိ႔ သြားေရာက္ပညာသင္ၾကားၾကၿပီး ပတ္ဝန္းက်င္၏ တုိးတက္ေျပာင္းလဲေနေသာ အေျခအေန မ်ားကုိ ျမင္ေတြ႕လာၾကသျဖင့္ ေက်းရြာတြင္ေနထုိင္စဥ္က က်င့္သုံးခဲ့ေသာ ႐ုိးရာဓေလ့မ်ားသည္ ေခတ္ႏွင့္ဆီေလ်ာ္မႈ မရွိေတာ့ ေၾကာင္း သိရွိလာၾကေပသည္။

ၿမိဳ႕ႏွင့္ေဝးလံေသာ ေက်းလက္ေတာရြာေဒသမ်ား၌ ေနထုိင္ၾကသူ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားသည္ ဘုိးဘြားတုိ႔ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေသာ ႐ုိးရာ ဓေလ့မ်ားအတုိင္း လက္ခံက်င့္သုံးေနၾကေသးေၾကာင္း ေတြ႕ရ၏။ သုိ႔ေသာ္ မ်ဳိးဆက္သစ္လူငယ္မ်ားက ကမၻာတစ္ဝွမ္း ျဖစ္ေပၚ တုိးတက္ေနေသာ အရာခပ္သိမ္းတုိ႔ကုိ ဆည္းပူးေလ့လာသိျမင္လာၾကရင္း မိမိတုိ႔၏ ႐ုိးရာဓေလ့မ်ားကုိ မပစ္လုိေသာ္လည္း မိမိ ဘဝ တုိးတက္ျမင့္မားေရးအတြက္ ႐ုန္းကန္ရင္း ေနာက္သုိ႔ျပန္ၾကည့္လုိသည့္ဆႏၵ တျဖည္းျဖည္း ေလ်ာ့နည္းလာကာ ေနာက္ဆုံး တြင္ ဘဝ၏ တုိးတက္ေရးလမ္းေၾကာင္းသုိ႔သာ ေလွ်ာက္လွမ္းသြားၾက၏။

ထုိ႔ေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးအသီးသီး၌ ဘုိးစဥ္ေဘာင္ဆက္ က်င့္သုံးလုပ္ေဆာင္လာခဲ့ၾကေသာ ႐ုိးရာဓေလ့မ်ားရွိၾကသည္မွာ မွန္ေသာ္လည္း မိမိလက္ရွိ လုိက္နာက်င့္သုံးေသာ ႐ုိးရာဓေလ့မ်ားသည္ ေခတ္ႏွင့္ရင္ေဘာင္တန္းႏုိင္ေသာ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး၊ ႏုိင္ငံေရးနယ္ပယ္တြင္ ကုိယ့္လူမ်ဳိးအတြက္ မည္မွ်အက်ဳိးျပဳႏုိင္ေၾကာင္းကုိ ျပန္လည္သုံးသပ္ၿပီး အက်ဳိးရွိသည္မ်ားကုိသာ ဆက္ လက္ က်င့္သုံးသင့္ေပသည္။

အယူသီးမႈ၏ ေခတ္ေနာက္ျပန္ ေတြးေခၚမႈမ်ားသည္ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိး၏တုိးတက္ေရးကုိ အစဥ္အၿမဲ ၿခိမ္းေျခာက္ေနမည္ျဖစ္ၿပီး တုိး တက္ေသာ လူသားကမၻာတုိ႔၏ ေတြးေခၚေျမာ္ျမင္မႈႏွင့္ လက္ေတြ႕က်င့္သုံးေသာ နည္းစနစ္မ်ားကုိ ေလ့လာနည္းနာယူတတ္ေစ ရန္ ေရးသားတုိက္တြန္းလုိက္ရပါသတည္း။


KIC