ကရင္တိုင္းရင္းသားတို့၏႐ိုးရာ၀တ္စံု လူမ်ဳိးတုိင္းႀကိဳက္ႏွစ္သက္ၾကပံု

3.3.2014

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိး အသီးသီးရွိၾကသည့္အနက္ ကရင္တုိင္း ရင္းသားတုိ႔၏ယဥ္ေက်းမႈ(အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီး)တို႔၏ ႐ုိးရာ၀တ္စံုမ်ားကို ျပည္ေထာင္စုသားအားလံုးက ႏွစ္သက္ ျမတ္ႏိုးတန္ဖိုးထား၍ ၀တ္ဆင္အသံုးျပဳ ၾကသည္ကိုေတြ႕ရွိရသည္။ ကရင္႐ိုးရာ ၀တ္စံုမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံရွိတုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ားသာမက အခ်ဳိ႕ေသာကမၻာ လွည့္ခရီးသည္မ်ားသည္ပင္လွ်င္ အခါ အားေလ်ာ္စြာ၀ယ္ယူ၀တ္ဆင္ၾကသည္ကို လည္းေတြ႕ရွိခဲ့ရသည္။ အထူးေဖာ္ျပလို သည္မွာ သာမန္ျပည္ေထာင္စုသားမ်ားပင္ မဆိုထားဘိ ကရင္အမ်ဳိးသားတို႔၏႐ိုးရာ ၀တ္စံုကိုအမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းႏွင့္ဇနီးေဒၚခင္ၾကည္တို႔သည္ ပင္ ျမတ္ႏိုးတန္ဖိုးထား၍အသံုးျပဳ၀တ္ ဆင္ခဲ့ၾကသည့္အေထာက္အထားမ်ားက ေဖာ္ၫႊန္း၍ထားေပသည္။

၁၉၄၆ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ (၂၃)ရက္ ေန႔တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ တုိင္းရင္းသားစည္းလံုးညီၫြတ္ေရးအတြက္ ျမန္မာျပည္အႏွံ႔ခရီးဆန္႔ခဲ့ရာတြင္ခရီးလမ္း ႀကံဳ၍ ကရင္ျပည္နယ္လိႈင္းဘြဲ႕ၿမိဳ႕နယ္ ကပ္ၸလီေက်းရြာ၌က်င္းပသည့္ ကရင္ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ႏွင့္ ဘာသာေရးဆု ေတာင္းပြဲအခမ္းအနားသို႔တက္ေရာက္ခဲ့ သည္။ ကရင္လူထု၏ေတာင္းဆိုခ်က္အရ ႏွစ္သစ္ကူးမိန္႔ခြန္းေျပာၾကားရန္တင္ျပၾက ေသာအခါ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ ကရင္႐ိုးရာ အက်ႌ၀တ္လိုေၾကာင္းေျပာသျဖင့္ ကရင္ လူႀကီးမ်ားက ကရင္႐ိုးရာအက်ႌသင္တိုင္း ရွည္ႀကီးတစ္ထည္ရွာေဖြေပးလ်က္ ဗိုလ္ ခ်ဳပ္အား ၀တ္ဆင္ေစကာ ကရင္အမ်ဳိး သားမ်ားႏွင့္ မွတ္တမ္းဓာတ္ပံု႐ိုက္ခဲ့ေလ ရာ ထုိသမိုင္း၀င္မွတ္တမ္းဓာတ္ပံုသည္ ယေန႔တိုင္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွင့္အတူသက္၀င္လႈပ္ ရွား၍ တုိင္းရင္းသားစည္းလံုးညီၫြတ္မႈ အတြက္ အားမာန္ျဖည့္ဆည္းေပးလ်က္ ရွိ၍ေနသည္ကိုေတြ႕ျမင္ရမည္ျဖစ္သည္။ အလားတူပင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကေတာ္ေဒၚခင္ ၾကည္မွာလည္း ကရင္႐ိုးရာ၀တ္စံုကိုျမတ္ ႏုိးတန္ဖိုးထားသူျဖစ္ေၾကာင္း ၁၉၄၈ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလတြင္က်င္းပခဲ့ေသာ ပုသိမ္ၿမိဳ႕နယ္၊ ကြင္းယားေက်းရြာ၌ က်င္းပခဲ့သည့္ ““ကရင္ဖားစည္ပြဲေတာ္””တြင္ ေဒၚခင္ၾကည္ ကရင္႐ိုးရာ၀တ္စံုျဖင့္ ၀န္ႀကီးေစာစံဖိုးသင္ ၏ ဇနီးေနာ္သိန္းခင္ႏွင့္အတူ တက္ေရာက္ အားေပးခဲ့သည္ကိုေတြ႕ရွိခဲ့ရသည္။ ဤ သည္တို႔ကိုၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းႏွင့္ဇနီးေဒၚခင္ၾကည္တို႔သည္ ကရင္လူမ်ဳိးတို႔၏႐ိုးရာ၀တ္စံုမ်ားကိုအတူ တကြျမတ္ႏိုးတန္ဖိုးထား၍ ႀကိဳက္ႏွစ္ သက္ၾကသူမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း သိသာထင္ ရွားေသာအခ်က္ပင္ျဖစ္သည္ဟု ဆိုခ်င္ ပါသည္။

အမွန္အားျဖင့္ ကရင္အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီးတို႔၏ ႐ိုးရာ၀တ္စံုတို႔မွာ သူ႔ ေခတ္ သူ႔အခါႏွင့္လုိက္ေလ်ာညီစြာ ေခတ္မီတိုးတက္ေသာ (ဒီဇိုင္း)ပံုစံတို႔ျဖင့္ တည္ထြင္ဖန္တီးလာခဲ့ရာ ေခတ္တုိင္း ေခတ္တိုင္းတြင္ ေခတ္ႏွင့္အညီပို၍ပို၍ လွပထည္၀ါတင့္တယ္လာခဲ့ၿပီး လူမ်ဳိး တုိင္းက ျမတ္ႏိုးတန္ဖိုးထားရာအျဖစ္ ေပၚလြင္ရပ္တည္ေနႏိုင္မႈမွာ ကရင္တိုင္း ရင္းသားတုိ႔အတြက္ဂုဏ္ယူ၀င့္ႂကြားစရာ ပင္ျဖစ္ေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း ဤသို႔ လွပတင့္တယ္ဂုဏ္ယူဖြယ္ ကရင္႐ိုးရာ ၀တ္စံုတို႔ျဖင့္ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္ဂီတနာမည္ ေက်ာ္အႏုပညာရွင္အေတာ္မ်ားမ်ားသည္ ကရင္႐ိုးရာ၀တ္စံုကို၀တ္ဆင္အသံုးျပဳၾက လ်က္ မဂၢဇင္းဂ်ာနယ္ႏွင့္ စာအုပ္စာေစာင္ တို႔၏ မ်က္ႏွာဖံုးတို႔တြင္အလွဆင္ေဖာ္ျပ ထုတ္ေ၀ျခင္းမ်ားရွိခဲ့သည္ကိုလည္း ေလ့လာေတြ႕ရွိခဲ့ရေပသည္။ အထူးသျဖင့္ ႐ုပ္ရွင္အႏုပညာရွင္မ်ားသည္ ကရင္႐ိုးရာ ၀တ္စံုမ်ားျဖင့္ ျပကၡဒိန္မ်ားထုတ္ေ၀ခဲ့ၾက သည့္ မွတ္တမ္းကိုစာေရးသူလက္လွမ္း မီသမွ်စုေဆာင္းတင္ျပရလွ်င္။

၁၉၈၀ခုႏွစ္တြင္ သာေကတၿမိဳ႕နယ္ ေမာင္ေမာင္သန္႔ေဇာ္(က်ားႀကီးစာေပ)မွ ဓာတ္ပံုစန္းေအာင္(စက္မႈတကၠသိုလ္)႐ိုက္ ကူးသည့္ သ႐ုပ္ေဆာင္ေက်ာ္သူႏွင့္ မို႔မို႔ျမင့္ေအာင္တို႔ပံုျဖင့္ (၁)ရြက္ဆုတ္ ျပက္ၡဒိန္ကိုထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။

၁၉၈၁ခုႏွစ္တြင္ ေစာေစး႐ိုးစီစဥ္မႈ ျဖင့္ အင္းစိန္တိုင္းရင္းသားကရင္႐ိုးရာ ႏွစ္သစ္မဂၤလာပြဲေတာ္ျပက္ၡဒိန္ကို ႐ုပ္ရွင္ သ႐ုပ္ေဆာင္ယဥ္ယဥ္ေအးပံုျဖင့္ ထုတ္ ေ၀ခဲ့သည္။

၁၉၈၆ခုႏွစ္တြင္ ေတာင္ငူဆရာ အတတ္သင္ေက်ာင္းမွသ႐ုပ္ေဆာင္ ေက်ာ္သူ၊ မို႔မို႔ျမင့္ေအာင္ပံုတို႔ျဖင့္ျပကၡဒိန္ ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။

၁၉၈၇ခုႏွစ္တြင္ ျပည္ေထာင္စုတုိင္း ရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားဖြံ႕ၿဖိဳးေရးသိပ္ၸံမွ ႐ုပ္ရွင္ သ႐ုပ္ေဆာင္ရန္ေအာင္ႏွင့္ မို႔မို႔ျမင့္ေအာင္ ပံုျဖင့္ျပကၡဒိန္ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ ထိုႏွစ္မွာ ပင္ ေၾကးတိုင္ႏွင့္ေျမစာရင္းဦးစီးဌာန သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရးအဖြဲ႕စီစဥ္မႈျဖင့္ သ႐ုပ္ေဆာင္ေက်ာ္သူႏွင့္ေမသန္းႏုပံုတို႔ ျဖင့္ ျပကၡဒိန္ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။

၁၉၈၈ခုႏွစ္တြင္ စစ္မျဖစ္မီရန္ကုန္ အေရွ႕ပိုင္းမက္သဒစ္ေက်ာင္းသား/သူ ေဟာင္းမ်ားအသင္းမွ သ႐ုပ္ေဆာင္ ေက်ာ္သူႏွင့္အကယ္ဒမီေမ၀င္းေမာင္ပံု တို႔ျဖင့္ ျပကၡဒိန္ထုတ္ခဲ့သည့္ ထိုႏွစ္မွာပင္ ေျမာင္းျမဆရာအတတ္သင္သိပၸံမွ သ႐ုပ္ ေဆာင္အကယ္ဒမီခိုင္ခင္ဦးပံုျဖင့္ ျပက္ၡဒိန္ ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။

၁၉၈၉ခုႏွစ္တြင္ ေပါင္းတည္ၿမိဳ႕ ဗုဒၶ ဘာသာလူအုိ႐ုံအသင္းမွ သ႐ုပ္ေဆာင္ ေက်ာ္သူ၊ တင္နီလာ၀င္းပံုျဖင့္ျပကၡဒိန္ ထုတ္ခဲ့သည္။ ထိုႏွစ္မွာပင္ ယစ္မ်ဳိး၀န္ထမ္း ေဟာင္းမ်ားႏွင့္ သားသမီးမ်ား၏ဗုဒၶဘာ သာအသင္းမွ သ႐ုပ္ေဆာင္ေက်ာ္သူ၊ မို႔မို႔ျမင့္ေအာင္ပံုျဖင့္ ျပက္ၡဒိန္ထုတ္ေ၀ခဲ့ သည္။

၁၉၉၀ခုႏွစ္တြင္ ယစ္မ်ဳိး၀န္ထမ္း ေဟာင္းမ်ားအသင္းမွ သ႐ုပ္ေဆာင္ အေျပာင္းအလႊဲမရွိဘဲ ဒုတိယအႀကိမ္ ျပကၡဒိန္ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။

၁၉၉၁ခုႏွစ္တြင္ CMA ပုညကုသလ ဗဟုကရအသင္းမွ သ႐ုပ္ေဆာင္ေက်ာ္သူ ႏွင့္ မို႔မို႔ျမင့္ေအာင္ပံုျဖင့္ ျပက္ၡဒိန္ထုတ္ ေ၀ခဲ့သည္။

၁၉၉၂ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဂ်ဴဒို အဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွစီစဥ္မႈျဖင့္ သ႐ုပ္ေဆာင္ေက်ာ္ သူႏွင့္မို႔မို႔ျမင့္ေအာင္ပံုျဖင့္ ျပကၡဒိန္ထုတ္ ေ၀ခဲ့သည္။ ထိုႏွစ္မွာပင္ CMA ပုည ကုသလဗဟုကရအသင္းမွ သ႐ုပ္ေဆာင္ ေက်ာ္ရဲေအာင္ႏွင့္စိုးျမတ္သူဇာပံုျဖင့္ ျပကၡဒိန္ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။

၁၉၉၃ခုႏွစ္တြင္CMA ပုညကုသလ ဗဟုကရအသင္းမွ သ႐ုပ္ေဆာင္စိုးျမတ္ သူဇာပံုျဖင့္ ျပကၡဒိန္ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ ထို ႏွစ္မွာပင္နတၱလင္းၿမိဳ႕နယ္အသင္းမွ သ႐ုပ္ေဆာင္ရန္ေအာင္ႏွင့္စိုးျမတ္သူဇာ ပံုျဖင့္ျပကၡဒိန္ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။

၁၉၉၄ခုႏွစ္တြင္ ေပါင္းတည္ၿမိဳ႕နယ္ ဗုဒၶဘာသာလူအို႐ုံအသင္းမွသ႐ုပ္ေဆာင္ လင္းဇာနည္ေဇာ္ပံုျဖင့္ျပက္ၡဒိန္ထုတ္ခဲ့ သည္။ ထိုႏွစ္မွာပင္က်ဳံေပ်ာ္ၿမိဳ႕နယ္ အသင္းမွ သ႐ုပ္ေဆာင္အကယ္ဒမီ ရန္ေအာင္ႏွင့္ စိုးျမတ္သူဇာ၊ ထြန္းအိၿႏၵာ ဗိုပံုတို႔ျဖင့္ ျပက္ၡဒိန္ထုတ္ေ၀ ခဲ့သည္။ အလားတူထိုႏွစ္မွာပင္ CMA ပုညကုသလဗဟုကရအသင္းမွ သ႐ုပ္ ေဆာင္ေက်ာ္ရဲေအာင္၊ အကယ္ဒမီမို႔မို႔ ျမင့္ေအာင္ပံုျဖင့္ျပက္ၡဒိန္ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။

၁၉၉၅ခုႏွစ္တြင္ ထား၀ယ္သမဂ္ၢမွ သ႐ုပ္ေဆာင္လင္းဇာနည္ေဇာ္(က်ား၊မ) ၀တ္စံုပံုျဖင့္ျပကၡဒိန္ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ ထို ႏွစ္မွာပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၀ူ႐ွဴးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ သ႐ုပ္ေဆာင္ေမသၪၨာဦး၊ မ်ဳိးသႏ္ၲာထြန္း၊ ထက္ထက္မိုးဦးပံုတို႔ျဖင့္ ျပကၡဒိန္ထုတ္ ေ၀ခဲ့သည္။

၁၉၉၆ခုႏွစ္တြင္ ဇလြန္ၿမိဳ႕နယ္မူလ တန္းႀကိဳေက်ာင္းမွ သ႐ုပ္ေဆာင္ ေနသူ ရဦး၊ ခုိင္ခင္ဦး၊ ေမသၪၨာဦးတို႔ပံုျဖင့္ ျပကၡဒိန္ထုတ္ခဲ့သည္။ ထိုႏွစ္မွာပင္ ေပါင္းတည္ၿမိဳ႕နယ္ဗုဒ္ၶဘာသာလူအို႐ုံ အသင္းမွ သ႐ုပ္ေဆာင္ေနဆန္း၊ ပန္းျဖဴ၊ ျမသၪၨာလီပံုတို႔ျဖင့္ျပက္ၡဒိန္ထုတ္ခဲ့သည္။

၁၉၉၇ခုႏွစ္တြင္ သရက္ၿမိဳ႕နယ္ အသင္းမွ သ႐ုပ္ေဆာင္ထက္ထက္မိုးဦး၊ ေနမာေန၀င္းပံုျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ေရႊ ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္စာနယ္ဇင္းအဖြဲ႕မွ သ႐ုပ္ ေဆာင္ ေနသူရဦး၊ ခုိင္သင္းၾကည္ပံုျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ လယ္ေ၀းၿမိဳ႕နယ္ ေအလာ ၿမိဳ႕နယ္ နတ္မင္းေရာင္ေက်ာင္းမဟာ ပ႒ာန္းပူေဇာ္ပြဲျဖစ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕မွ သ႐ုပ္ေဆာင္ေ၀ဠဳေက်ာ္၊ နႏၵာလိႈင္ပံုတို႔ ျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ေပါင္းတည္ၿမိဳ႕နယ္ စာနယ္ဇင္းအဖြဲ႕မွသ႐ုပ္ေဆာင္ ခိုင္သင္း ၾကည္ပံုျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ပန္းေတာင္း ၿမိဳ႕နယ္အသင္းမွသ႐ုပ္ေဆာင္ကိုကိုလင္း ေမာင္၊ နႏၵာလိႈင္ႏွင့္ ကေလးမ်ားပံုျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ ေပါင္းတည္ၿမိဳ႕နယ္လူအို ႐ုံအသင္းမွသ႐ုပ္ေဆာင္ေက်ာ္ရဲေအာင္၊ နႏ္ၵာလိႈင္၊ ေအးျမတ္ႏိုးခင္ပံုတို႔ျဖင့္ ကရင္ ႐ိုးရာ၀တ္စံု၀တ္ဆင္ကာ ၿမိဳင္ဆိုင္ေ၀ ဆာစြာထုတ္ေ၀ခဲ့ၾကသည္မွာ ကရင္ တုိင္းရင္းသားတို႔အတြက္ဂုဏ္ယူ၀မ္းေျမာက္ စရာႏွင့္ သမုိင္းမွတ္တမ္းတင္စရာအျဖစ္ ေလ့လာတင္ျပေရးသားေဖာ္ျပရပါေၾကာင္း။

ေစာေက်ာ္ေအး (ကြမ္းၿခံကုန္း)

Hot News