ဟာ၀ိုင္ယီအေျခစိုက္ East West Center က ႀကီးမွဴးၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ မေန႔က ဒီမီဒီယာညီလာခံကို စတင္က်င္းပခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေပါင္း ၂၅ ႏုိင္ငံက မီဒီယာကၽြမ္းက်င္သူေတြနဲ႔ လုပ္ငန္းရွင္ေပါင္း ၃၀၀ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ေနတဲ့ သတင္းမီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ရဲ႕ စိန္ေခၚမႈမ်ားအေၾကာင္း ၃ ရက္ၾကာ ညီလာခံမွာေတာ့ ဒီကေန႔ မီဒီယာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဆြးေႏြး ခဲ့တဲ့ေခါင္း စဥ္ေတြ ထဲမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္မႈနဲ႔ သတင္းမီဒီယာအခန္းက႑မွာ ပဋိပကၡေတြအတြင္း သတင္းယူတဲ့ အေျခအေနေတြလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။
ဒီေဆြးေႏြးမႈအတြင္း ပင္တုိင္ပါ၀င္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသူေတြထဲမွာ အေမရိကန္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာနဲ႔ စီမံကိန္းတခု ပူးတြဲလုပ္ေဆာင္ေန တဲ့ ဗြီအိုေအျမန္မာပိုင္းဌာနမွဴး ဦးသန္းလြင္ထြန္းလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ဒီကေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ မီဒီယာေတြရဲ႕ အခန္းက႑ အဲ့ဒီအခန္းက႑နဲ ႔ပတ္သက္လို႔က ၾသစေၾတးလ်မွာရွိတဲ့ တကၠသိုလ္တခုက ပါေမာကၡတေယာက္၊ သူကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ Peace Journalism ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အထူးျပဳတဲ့ သတင္းပညာေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သူ ဗမာျပည္က လိုအပ္ခ်က္ကေလးေတြ၊ ဒီကိစၥက အေရးႀကီးတယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္းကိုသူကေျပာတယ္။ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ သတင္းသမားေတြ အေနနဲ႔ အေျခအေနေလးေတြ ကို ပိုၿပီးေတာ့ နားလည္သေဘာေပါက္ၿပီးေတာ့ အေထာက္အကူ ဘယ္လိုျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပးမလဲဆိုတာကို သူ က ေဆြးေႏြး သြား တာေပါ့။
ေနာက္တေယာက္က Myanmar Peace Center က ဦးေအာင္ႏုိင္ဦး၊ သူတို႔ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာက လုပ္ေနတဲ့ အေျခအေနေလးေတြကို ရွင္းျပခဲ့တယ္။ သတင္းသမားေတြက တခ်ိဳ႕ နားလည္မႈလြဲၿပီးေတာ့ သတင္းမွားေတြ ေရးတတ္ၾကတယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္းကို သူေထာက္ျပသြားတာရွိတယ္။
ေနာက္တေယာက္ကေတာ့ အိႏၵိယျပည္က ကေလးမေလးတေယာက္။ သူက မြန္ဘိုင္းမွာ အေျခစိုက္တယ္။ သူကလည္း သူတို႔အိႏၵိယျပည္ဘက္မွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အေျခအေနေလးေတြ၊ သူတို႔ အေတြ႔အႀကံဳေလးေတြကို ရွင္းျပသြားတယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ အဓိကကေတာ့ အေမရိကန္အေျခစိုက္ အေမရိကန္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဌာနရဲ႕ အစီရင္ခံစာေလး တခုအေၾကာင္းကိုေျပာျပတာေပါ့။
မသိဂႌထုိက္။ ။ ဟုတ္ကဲ့ အဲေတာ့ ဦးသန္းလြင္ထြန္းက အေမရိကန္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းအေပၚမွာ မီဒီယာေတြရဲ႕ အခန္းက႑နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သံုးသပ္ထားတဲ့ အစီရင္ခံစာကို ေျပာခဲ့
တယ္ဆုိေတာ့ အဲ့ဒီဟာေလးကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေျပာျပေပးပါလားရွင့္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ အဲ့ဒီအစီရင္ခံစာက ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က က်ေနာ္နဲ႔အတူ အေမရိကန္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဌာနက လူတခ်ိဳ႕ ျမန္မာျပည္ကိုသြားတယ္။ သြားၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ အဓိကအားျဖင့္ ဗမာျပည္ကို ၿငိမ္း ခ်မ္းေရး ရေအာင္ လုပ္ခ်င္တယ္ဆုိရင္ျမန္မာျပည္မွာျဖစ္ေနတဲ့ ပဋိပကၡေတြကို ေျဖရွင္းရမယ္။ ပဋိပကၡဆိုတဲ့ေနရာမွာ က်ေနာ္ တုိ႔ က ပဋိပကၡကို ၃ မ်ိဳးလို႔ျမင္ပါတယ္။ ပဋိပကၡ ၃ မ်ိဳးဆိုတာ ဘာလဲဆုိေတာ့ အစိုးရနဲ႔ ျပည္သူေတြၾကားထဲမွာျဖစ္ေနတဲ့ ပဋိပကၡ၊ နံပါတ္ႏွစ္က တုိင္းရင္းသားရယ္၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြ ၾကားထဲမွာျဖစ္ေနတဲ့ ပဋိပကၡ၊ နံပါတ္သံုးက လူထုလူတန္းစား၊ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းထဲမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ပဋိပကၡ၊ အဲ့ဒါကေတာ့ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ ပဋိပကၡေတြလိုမ်ိဳး၊ ဒီလို ၃ မ်ိဳးကို က်ေနာ္တုိ႔က ျမင္တယ္။
ဒီ ၃ မ်ိဳးထဲမွာမွ အထူးသျဖင့္ ဒီပဋိပကၡေတြျဖစ္ရတဲ့ဟာက ပဋိပကၡေတြမွာ ပါ၀င္ေနတဲ့သူေတြရဲ႕ အေတြ႔အႀကံဳေတြ၊ သူတို႔အေနနဲ႔ သူတို႔ဘာေတြသိထားသလဲေပါ့ေနာ္။ သူတို႔ရဲ႕ Knowledge လို႔ေခၚတာေပါ့ အဲ့ဒါ။ သူတို႔ဘာေတြသိထားလဲ၊ သူတို႔မွာ ဘာေတြမ်ား ခါးသီးတဲ့အေတြ႔အႀကံဳေတြ ရွိသလဲ။ အဲ့ဒီအေတြ႔အႀကံဳေတြအေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ သူတို႔အေနနဲ႔ ဘာေတြမ်ား သူတို႔ရဲ႕ Attitude လို႔ေခၚတဲ့ သူတို႔ရဲ႕ အျမင္သေဘာထားေတြ ဘယ္လိုေျပာင္းလဲလာသလဲ။ အဲ့လို သေဘာထားအျမင္ ေျပာင္းလဲလာတဲ့ အေျခအေနေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ ဘယ္လို အျပဳအမူေတြ လုပ္လာသလဲ အဲ့ဒါက Behavior ေပ့ါ။ အဲေတာ့ Knowledge ရယ္၊ Attitude ရယ္၊ Behavior ရယ္ အဲ့ဒီအခ်က္ ၃ ခ်က္ကို မီဒီယာေတြအေနနဲ႔ ၾကား၀င္ၿပီးေတာ့ ေျပာင္းလဲသြားေအာင္ လုပ္ႏုိင္လို႔ရွိရင္ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ အျမင္ေတြၾကည္လင္လာမယ္။ ယံုၾကည္မႈေတြ ပိုတုိးပြားလာမယ္။ တေယာက္နဲ႔တေယာက္၊ တဘက္နဲ႔တဘက္ စည္းလံုးညီညြတ္မႈ အားေလးေတြ ပိုေကာင္းလာမယ္ဆိုတဲ့ အေျခခံသေဘာေလးနဲ႔ လုပ္ေပးတာ။ အဲေတာ့ လူေတြရဲ႕ Knowledge ေတြ၊ Attitude ေတြ၊ Behavior ေတြကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ အေတြ႔အႀကံဳ၊ အသိပညာ၊ ၿပီးေတာ့ သေဘာထား၊ အျပဳအမူေတြကို ေျပာင္းလဲသြားေအာင္ဆုိရင္ မီဒီယာထဲမွာ အထူးသျဖင့္ေပါ့ေနာ္ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ နားလည္မႈေတြရေအာင္၊ ေရဒီယိုေတြကေနၿပီးေတာ့ Talk Show ေလးေတြ၊ လူေတြကို တဘက္နဲ႔တဘက္ ဖိတ္ေခၚၿပီးေတာ့ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ။ အားလံုး တဘက္နဲ႔တဘက္ မေက်နပ္ေတြကိုခ်ည္းပဲ ေျပာမေနဘဲနဲ႔ တဘက္ကေန အစိုးရ၀န္ထမ္းေတြကေန လာၿပီးေတာ့ သူတို႔ ရွင္းျပတာေတြ၊ ဘာေတြ လုပ္လာမယ္ဆုိရင္ တဘက္နဲ႔တဘက္ ယံုၾကည္မႈေလးေတြ ပိုတုိးလာမယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈေလးေတြ ရွိလာမယ္။ ဒါဆိုရင္ အစိုးရနဲ႔ ျပည္သူၾကားထဲမွာလည္း နားလည္မႈေလးေတြ ရွိလာတယ္ဆုိရင္ ပဋိပကၡေလးေတြ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားမယ္ဆုိတဲ့ အေနအထားေပါ့။
တုိင္းရင္းသားေတြၾကားထဲမွာဆုိရင္လည္း တေယာက္နဲ႔တေယာက္ တခ်ိန္တုန္းက ရွိေနခဲ့တဲ့ အျမင္က်ဥ္းေျမာင္းမႈေလးေတြ၊ ဘာေတြညာေတြဆုိ တာ ပိုၿပီးေတာ့ ေရဒီယုိ ပ႐ုိဂရမ္ေတြ၊ ဒါမွမဟုတ္လို႔ရွိရင္လည္း တီဗြီပ႐ိုဂရမ္ေလးေတြနဲ႔ အျမင္ေလးေတြ ရွင္းသြားေအာင္ လုပ္ေပးႏုိင္လို႔ရွိရင္ ဒီပဋိပကၡေတြ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားႏုိင္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းမသြားရင္ေတာင္မွပဲ ေျပေလ်ာ့ သြားႏုိင္တယ္ဆိုတဲ့ အျမင္ေလးေတြကို အစီရင္ခံစာက သံုးသပ္ထားတာပါ။ အဲ့ဒီေတာ့ အဲ့ဒီလို သံုးသပ္ထားတဲ့ဟာေလးကို က်ေနာ္တုိ ႔က အၾကမ္းမ်ဥ္း ေျပာျပလိုက္တယ္။
မသိဂႌထုိက္။ ။ အဲ့ဒီလို အႀကံျပဳခ်က္ေတြနဲ႔ ျပည္တြင္းျပည္ပ မီဒီယာေတြေပါ့ေနာ္၊ ျမန္မာဘာသာလို လႊင့္ေနတဲ့ မီဒီယာေတြအေနနဲ႔ အဲ့ဒီအႀကံျပဳခ်က္ေတြကို လုပ္ႏုိင္တဲ့ စြမ္းရည္ေခၚမလား၊ လုပ္ႏုိင္တဲ့ အေနအထားအေပၚမွာေရာ ဘယ္လိုမ်ား ေဆြးေႏြးၾကပါသလဲ။ ေဆြးေႏြးတာမ်ိဳးေရာ ရွိပါသလား။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ ဒီေန႔ ေဆြးေႏြးတဲ့အထဲမွာေတာ့ အဲ့ဒီေလာက္အထိ မေရာက္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္ အခု ရန္ကုန္မွာေရာက္ေနတဲ့ ခရီးစဥ္ရဲ႕ တစိတ္တပိုင္းကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ အဲ့ဒီလို အႀကံျပဳထားတာေတြကို ဘယ္လိုလူေတြကေရာ၊ ဘယ္လိုအဖြဲ႔အစည္းေတြက အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္မလဲဆုိတဲ့ အၾကမ္းမ်ဥ္း စမ္းစစ္ခ်က္ေလးေပါ့ေနာ္ စကားေျပာရတာေလး ရွိပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ - က်ေနာ္တုိ႔ ေကာလဟာလေတြကို ဟာသေႏွာၿပီးေတာ့ ေရဒီယိုပ႐ိုဂရမ္ေလးတခုနဲ႔ ေခ်ဖ်က္လုိက္မယ္ ဆိုတဲ့ဟာမ်ိဳးေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒါမ်ိဳးဆုိရင္ ဘယ္လိုအဖြဲ႔အစည္းမ်ိဳးက တာ၀န္ခံၿပီး လုပ္ေပးႏိုင္မလဲ။ အဲ့ဒါဆိုရင္ သူတို႔ဆီမွာ က်ေနာ္တို႔ ေျပာလိုက္တဲ့ အႀကံျပဳထားတာကို သူတို႔ ဘယ္လို နားလည္သေဘာေပါက္သလဲ။ ဘယ္လို ဆက္လုပ္ခ်င္သလဲ။ ဆက္လုပ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တုိ႔ဘက္က တဘက္ကေနၿပီးေတာ့ေပါ့ေနာ္ ေငြေရးေၾကးေရးအရ ဘယ္လုိ ဆက္စပ္ၿပီး ကူညီေပးႏုိင္မႈေတြ၊ ရွိမလား။ နည္းပညာအရ ကူညီေပးႏုိင္မႈေလးေတြ ရွိမလားဆိုတဲ့ဟာေလးေတြကို အျပန္အလွန္ေပါ့ေနာ္ ေနာက္ဆက္တြဲလုပ္ဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ စီစဥ္ေနပါတယ္။
မသိဂႌထိုက္။ ။ ဒါကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္မႈမွာ မီဒီယာေတြရဲ႕ အခန္းက႑အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဗြီအိုေအျမန္မာပိုင္းဌာနမွဴး ဦးသန္းလြင္ထြန္းကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့တာ
ျဖစ္ပါတယ္။
VOA
No comments:
Post a Comment