ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္အေရးေျဖရွင္းရန္ ေၾကညာစာတမ္း ထုတ္ျပန္

အျငင္းပြားမႈမ်ား ျမင့္တက္ေနသည့္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္အေရး ထိေရာက္စြာ ကုိယ္တြယ္ေျဖရွင္းရန္ အပါအ၀င္ သေဘာတူညီခ်က္ ၂၈ ခ်က္ပါ၀င္သည့္ ေနျပည္ေတာ္ ေၾကညာစာတမ္းကုိ ဒုတိယေန႔အျဖစ္ က်င္းပသည့္ ေမ ၁၁ ရက္
အာဆီယံထိပ္သီး အစည္းအေ၀းတြင္ ထုတ္ျပန္လုိက္သည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံက ပထမဦးဆုံး အိမ္ရွင္အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပသည့္ ၂၄ ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းတြင္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္တြင္း အျငင္းပြားေနသည့္ႏုိင္ငံမ်ား လိုက္နာေစာင့္ထိန္းရမည့္ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းဆုိင္ရာ ေၾကညာခ်က္ (DOC. Declaration on the conduct of parties in South China Sea)ကုိ ထိေရာက္စြာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ႏွင့္
အဖြဲ႕၀င္ႏုိင္ငံမ်ား အခ်င္းခ်င္းပူးေပါင္းအား ေကာင္းလာရန္ေဆာင္ရြက္မည္ အပါအ၀င္ အျခားသေဘာတူညီခ်က္ ၂၈ ခ်က္ ကုိ
ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ကုလသမဂ္ၢ၏ သမုဒၵရာမ်ားဥပေဒဆုိင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ (UNCLOS)အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာအသိ ဥပေဒမွ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းမ်ားႏွင့္အညီ DOC ကုိ ထိေရာက္စြာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္၊ အထူးသျဖင့္ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနသည့္ ႏုိင္ငံမ်ားအေနျဖင့္ အၾကမ္းမဖက္ဘဲ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္း ေျဖရွင္းသြားရန္၊ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္အေရးႏွင့္ပတ္သက္
ၿပီး အာဆီယံမွခ်မ်တ္ထားသည့္ မူေဘာင္ ေျခာက္ခ်က္အတုိင္း ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံမ်ားလိုက္နာရမည့္
လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား (COC - Code of Conduct) ေစာစီးစြာ ေပၚထြက္လာရန္ သေဘာတူညီခဲ့သည္။

ကေမၻာဒီးယားႏုိင္ငံ၊ ဖႏြမ္းပင္ၿမိဳ႕တြင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ဇူလုိင္လ ၂၀ ရက္က က်င္းပ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အာဆီယံႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား အစည္းအေ၀းတြင္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္အေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ ၁၉၈၂ ကုလသမဂၢ ပင္လယ္ျပင္ဆုိင္ရာဥပေဒအပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ အသိအမွတ္ျပဳဥပေဒမ်ားေပၚတြင္ မူတည္၍ အျငင္းပြားမႈမ်ားကုိ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေျဖရွင္းမည္ အပါအ၀င္ မူ၀ါဒေျခာက္ခ်က္ခ်မွတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသမၼတဦးသိန္းစိန္ကလည္း ယေန႔ညေနက က်င္းပသည့္သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ကိစၥ၊
အေရွ႕ပင္လယ္ကိစၥ၊ မေလးရွားေလယာဥ္ ေပ်ာက္ဆုံးမႈ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ကိစၥမ်ားအပါအ၀င္ ေဒသကိစၥမ်ားကုိ ေဆြးေႏြးႏုိင္ခဲ့သည္ဟု ေျပာသည္။

၎က ဒီလိုအျမင္ခ်င္းဖလွယ္မႈဟာ ကမၻာ့ေရးရာမ်ားမွာ အာဆီယံအေနနဲ႕ တူညီတဲ့ရပ္တည္ခ်က္ေပၚထြန္းေရး ဘာလီ
သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔အညီလည္း ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ေျပာသည္။
ယေန႔နံနက္ပုိင္းက က်င္းပခဲ့သည့္ အဖြင့္မိန္႔ခြန္းႏွင့္ ညေနပုိင္းက က်င္းပသည့္ သမၼတ၏ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္
ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ရွင္းလင္းစြာ ေျပာၾကားျခင္းမရွိသည့္အေပၚ ႏုိင္ငံေရးေလ့လာသူအခ်ဳိ႕ကလည္း မွတ္ခ်က္အခ်ဳိ႕လည္း ျပဳခဲ့ၾကသည္။

ႏုိင္ငံေရးေလ့လာသူ ေဒါက္တာရန္မ်ဳိးသိမ္းက ျမန္မာ၊ လာအုိ၊ ကေမၻာဒီးယားစသည့္ ႏုိင္ငံမ်ားသည္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးအရ နီးကပ္သည့္ႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္သည့္အတြက္ သမၼတမိန္႔ခြန္းတြင္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ကိစၥ မေျပာဆုိျခင္းလည္း ျဖစ္ႏုိင္သည္ဟု ဆုိသည္။
၎က အာဆီယံအဖြဲ႕ဆုိတာကလည္း ႏုိင္ငံေရးအရ အားေကာင္းတဲ့အဖြဲ႕အစည္းမဟုတ္တဲ့အတြက္လည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။

ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ အာဆီယံေရးရာ ဦးစီးဌာန၊ ဒုတိယညြန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေအာင္ထူးကမူ သမၼတအေနျဖင့္
ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္အေရး ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားကုိ ေျပာဆုိခဲ့မည္ျဖစ္ေသာ္လည္း Retreat ေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္၍
ထုတ္ျပန္ေလ့ မရွိေၾကာင္းေျပာသည္။

Mizzima - News in Burmese