ကေလးမ်ားအတြက္ကာကြယ္ ေသြးလြန္တုပ္ေကြး အႏၱရာယ္

11.8.2014

မယ္ေတာ္ေဆးခန္းရွိ ကေလးအတြင္းလူနာဌာနအတြင္း အိပ္ယာတခုအေပၚတြင္ ကိုရင္ေလး ဖိုးခ်ိဳ တစ္ပါးတည္း လဲေလ်ာင္း လ်က္ရွိသည္။ ေသြးလြန္တုတ္ေကြးေရာဂါေၾကာင့္ သူ႔ခႏၶာကိုယ္ကို ၿငိမ္သက္စြာထားရင္း လွဲအိပ္ေနရသည္။

အသက္ ၇ႏွစ္အရြယ္ ကိုရင္ေလး ဖုိးခ်ိဳသည္ ျမ၀တီၿမိဳ႕ရွိ ေယာဘူေက်ာင္းတုိက္၌ သီတင္းသံုးေနစဥ္ အက္ဒစ္(စ္) ေခၚ ေသြးလြန္ တုပ္ေကြးပိုးကို သယ္ေဆာင္ေသာ ျခင္တစ္မ်ိဳးအကိုက္ခံရသျဖင့္ ေသြးလြန္တုတ္ေကြးေရာဂါ ကူးစက္ခံခဲ့ရသည္။ ေဆးခန္းသို႔ မေရာက္လာမီ ေ၀ဒနာခံစားရေသာ (၃)ရက္တာအတြင္း ကိုရင္ေလးမွာ ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ ကုိယ္ပူတက္ျခင္း၊ အ႐ိုးအဆစ္မ်ား နာ က်င္ျခင္းႏွင့္ တစ္ကိုယ္လံုးကုိက္ခဲေသာ ေ၀ဒနာမ်ားကို ခံစားခဲ့ရသည္။

ေနာက္ဆံုးတြင္ ကိုရင္ေလး၏မိခင္ျဖစ္သူ ေနာ္ခီးသည္ သားအတြက္ စိုးရိမ္ကာ အျခားသားသမီး ၃ေယာက္ႏွင့္အတူ ကိုရင္ေလး ဖိုးခ်ိဳအား ျမ၀တီတစ္ဖက္ကမ္း ထုိင္းႏုိင္ငံ၊ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕ရွိ မယ္ေတာ္ေဆးခန္းသို႔ ေဆးကုသမႈခံယူရန္ ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။

မိခင္ေနာ္ခီးက “က်မတို႔ ေဆးခန္းကိုလာၿပီး အကူအညီေတာင္းရေတာ့တာေပါ့။ က်မလည္း စိုးရိမ္လာတယ္ေလ။ အမွန္ဆုိ သူ (ကိုရင္ေလးဖိုးခ်ိဳ)က တခ်ိန္လံုး ဆူညံၿပီး ေဆာ့ကစားတတ္တာ။သူ႔ကို ဒီလိုၿငိမ္ေနတာ ေတြ႔ေတာ့တစ္မ်ိဳးပဲေလ။ ထူးဆန္းတယ္ ေပါ့။ အဲဒါေၾကာင့္ စိုးရိမ္ၿပီး ဒီမွာလာခဲ့ရတာ”ဟု သူမက ကရင္လို ေျပာသည္။

ကိုရင္ေလးဖိုးခ်ိဳ၏ ပူျပင္းေသာ နဖူးျပင္ေပၚသို႔ မိခင္ေနာ္ခီးက စိုစြတ္ေသာအ၀တ္ႏွင့္သုတ္ကာ စုိးရိမ္စိတ္ျဖင့္ သားေလး၏ ကိုယ္ အပူက်ေစရန္ လုပ္ေဆာင္ေပးသည္။

ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖဲြ႔ (WHO) ၏ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာမွ အခ်က္အလက္မ်ားအရ မိခင္ေနာ္ခီး၏ စိုးရိမ္မႈမွာ လက္ေတြ႕က်ပါ သည္။ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖဲြ႔၏ သတ္မွတ္ခ်က္အရ ျခင္မွတဆင့္ကူးစက္တတ္ေသာ ေရာဂါမ်ားအနက္ ေသြးလြန္တုပ္ေကြး သည္ ကူးစက္မႈအျမန္ဆံုးေရာဂါျဖစ္ၿပီး ကမၻာ့လူဦးေရ ထက္၀က္နီးပါးမွာ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးေရာဂါ အႏၱရာယ္ႏွင့္ ရင္ဆုိင္ေနရ သည္။ ထုိ႔အျပင္ ကေလးမ်ားအား ျပင္းထန္ေသာ ဖ်ားနာျခင္းနွင့္ အသက္ေသဆံုးႏုိင္သည္အထိ ျဖစ္ေစေသာ ထိပ္တန္းေရာဂါ မ်ားအနက္ တစ္မ်ိဳးအပါအ၀င္ျဖစ္သည္။

မယ္ေတာ္ေဆးခန္းရွိ ကေလးက်န္းမာေရးဌာနတြင္ ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ေသာ ဆရာမ နန္းေမစိုးက ေသြးလြန္ တုပ္ေကြးေရာဂါသည္ ဆုိးရြားေသာ ကိုယ္ခႏၶာနာက်င္မႈကို ျဖစ္ေစကာ အထူးသျဖင့္ ကေလးမ်ားတြက္ မခံမရပ္ႏုိင္ေသာနာက်င္ မႈမ်ား ျဖစ္ေစသကဲ့သို႔ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးေရာဂါ၏ သက္ေရာက္မႈဆုိးက်ိဳးမ်ားသည္ လူနာအေပၚတြင္သာမက မိသားစုတစ္စုလံုး အေပၚ သက္ေရာက္ေစသည္ဟု ဆရာမနန္းေမစိုးက ေထာက္ျပေျပာဆုိသည္။

“ေရာဂါက ကိုယ္ခႏၶာနာက်င္မႈကို ျဖစ္ေစတယ္။ ေခါင္းလည္း အရမ္းကိုက္တတ္တယ္။ အ႐ိုးအဆစ္ေတြနာက်င္ၿပီး ကိုယ္အပူ ျပင္းတတ္တယ္”ဟု ဆရာမနန္းေမစိုးက ေျပာပါသည္။

“မိဘေတြက ဖ်ားနာတဲ့ကေလးေတြကို ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ရေတာ့ အလုပ္မလုပ္အားၾကဘူး။ သူတို႔ေတြက ကေလးကို ဒီမွာလာျပ ေတာ့ တစ္ပတ္အထိ ၾကာႏုိင္တယ္။ ဒီမွာက က်န္းမာေရးကုသမႈ အလကားဆုိေပမယ့္ မိဘေတြအဖို႔က အလုပ္မလုပ္ႏုိင္ေတာ့ မိသားစု၀င္ေငြအေပၚ ထိခုိက္မႈရွိလာတာေပါ့”ဟု သူမက ဆိုသည္။

ေသြးလြန္တုပ္ေကြးေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈႏႈန္းမွာ ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖဲြ႔၏ ခန္႔မွန္းခ်က္အရ တႏွစ္အတြင္း အႀကိမ္ေပါင္းသိန္း ၅၀၀ရွိ ၿပီး ၅သိန္းမွာ ျပင္းထန္ေသာ အမ်ိဳးအစားျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးေၾကာင့္ လူေပါင္း ၂၂၀၀၀ အသက္ေသဆံုးၿပီး ၎တို႔အထဲတြင္ အမ်ားစုမွာ ကေလးမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

“ေသြးလြန္တုပ္ေကြးေရာဂါကိုကုဖို႔ ေဆးမရွိဘူး။ က်မတို႔ က်န္းမာေရးလုပ္သားအေနနဲ႔ လုပ္ႏုိင္တာက လူနာကို အနီးကပ္ေစာင့္ ၾကည့္မယ္။ အပူေလွ်ာ့က်ေအာင္လုပ္မယ္ၿပီးေတာ့ လူနာသက္သက္သာသာ ျဖစ္ေအာင္ထားၿပီး ကုိယ္ခႏၶာအတြင္း အရည္မ်ား မေျခာက္ခမ္းသြားေအာင္ထားတာမ်ိဳးပဲ လုပ္ေပးႏုိင္ပါတယ္”ဟု ဆရာမနန္းေမစိုးက ေျပာသည္။

ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖဲြ႔၏ ေဖၚျပခ်က္အရ ပိုမိုျပင္းထန္ေသာ ေသြးလြန္တုပ္ေကြး အမ်ိဳးအစားမွာ ကိုယ္ပူျခင္း၊ ၀မ္းဗုိက္နာက်င္ ျခင္း၊ မၾကာခဏ ေအာ့အန္ျခင္း၊ ေသြးယိုစီးျခင္းႏွင့္ အသက္ရွဴရန္ ခက္ခဲျခင္းတို႔ ခံစားရၿပီး အထူးသျဖင့္ ကေလးမ်ားတြင္ အျဖစ္ မ်ားၿပီး ေသေစႏုိင္သည္အထိ ျပင္းထန္ႏိုင္သည္။

ယင္းေသြးလြန္တုပ္ေကြးမွာ ယခုအခ်ိန္ထိ ကာကြယ္ရန္အတြက္ ေဆးမရွိသလို ကုသရန္အတြက္လည္း ေဆး၀ါးအတိအက် မရွိ ေၾကာင္း ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖဲြ႔က ေဖၚျပထားသည္။ ၎ေရာဂါျဖစ္ပြားသူမ်ားသည္ ေကာင္းမြန္စြာ အနားယူၿပီး အရည္မ်ားမ်ား ေသာက္ကာ ကုိယ္အပူရွိန္က်ရန္ ပါရာစီတေမာေဆးကို ေသာက္သံုးရန္ သို႔မဟုတ္ ဆရာ၀န္ႏွင့္ျပသကာ ကုသမႈခံယူရန္ က်န္း မာေရးဌာနမ်ားက တိုက္တြန္းထားသည္။

ေကအိုင္စီ