ျမန္မာ့ ဖဲြ႔စည္း ပံုျပင္ေရး ေထာက္ခံမႈတိုးလာ

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို သမၼတျဖစ္ခြင့္ အေတာ္ေလး အတားအဆီးျဖစ္ေစတဲ့ အေျခခံဥပေဒကို ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ အမီ ျပင္ဆင္ႏုိင္ မယ့္ လကၡဏာေတြ အခုခ်ိန္မွာ ေတြ႔ေနရပါတယ္။ ႏိုဘယ္လ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္

ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ခြင့္ ရေစမယ့္ အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး အဆိုျပဳခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဗီြအိုေအ သတင္းေထာက္ Gabrielle Paluch က စုစည္းထားတာကို မသိဂၤ ီထိုက္က ေျပာျပေပးမွာပါ။

ျမန္မာ့အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာဆိုရင္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ သမၼတ အေရြးခံႏုိင္ခြင့္အတြက္ အေျခခံ ဥပေဒမွာ မျဖစ္မေန ျပင္ဆင္ရမယ့္ အခ်က္ေတြကို လႊတ္ေတာ္က တြန္းအားေပး လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ ေနာက္ဆံုး အေျခအေနနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။ ဒီသတင္းပတ္မွာေတာ့ အဓိကက်တဲ႔ ႏုိင္ငံေရး သမားေတြဆီက အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးကို ေထာက္ခံတယ္ဆိုတဲ႔ ေျပာဆိုခ်က္ေတြ ထြက္ေပၚခဲ႔ေပမယ့္လည္း သူတို႔က ဘယ္အခ်က္ေတြကို ျပင္ဆင္ တာကို ေထာက္ခံသလဲ ဆိုတာကေတာ့ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မရွိေသးပါဘူး။

အေျခခံဥပေဒထဲက ပုဒ္မ ၅၉ (စ) မွာ သမၼတ အျဖစ္ ၀င္ေရာက္ အေရြးခံမယ့္သူရဲ႕ အိမ္ေထာင္ဘက္၊ သားသမီးေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ အိမ္ေထာင္ဘက္ေတြဟာ ႏိုင္ငံျခားသား ခံယူထားသူေတြ မျဖစ္ရဘူးဆိုတဲ႔ အခ်က္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို သမၼတေလာင္း ျဖစ္ခြင့္ တားဆီးထားတဲ႔ အခ်က္ပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံသား Michael Aris ကို လက္ထပ္ခဲ႔သူ ျဖစ္သလို သူ႔သား ႏွစ္ဦး ဟာလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသား မဟုတ္ၾကပါဘူး။ သမၼတေလာင္း ျဖစ္ခြင့္အတြက္ ေနာက္လိုအပ္ခ်က္ တခုကေတာ့ စစ္ေရးအေတြ႔အႀကဳံ ရွိဖုိ႔ဆိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ စစ္တပ္ထဲ အမ်ိဳးသမီး စစ္မႈထမ္းခြင့္ကို ဒီမတိုင္ခင္ကအထိ ပိတ္ပင္ထားတာပါ။

ေနာက္ထပ္ သမၼတ သက္တမ္း အေရြးမခံေတာ့ဘူးလို႔ ေျပာဆိုထားတဲ႔ လက္ရွိ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကလည္း အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ေထာက္ခံတဲ႔ အေၾကာင္း ၾကာသပေတးေန႔က ႏုိင္ငံပိုင္ သတင္းမီဒီယာ ကေန ေျပာဆို ခဲ႔ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္သူ အမ်ားအျပားကေတာ့ အရင္ စစ္အစိုးရကို ဆန္႔က်င္ တြန္းလွန္ခဲ႔တဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သာသမၼတ ျဖစ္ခဲ႔ရင္ေတာ့ ႏုိင္ငံရဲ႕
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အတြက္ ေအာင္ျမင္မႈ အတိုင္းအတာ တခုျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ထားၾကတာပါ။

ေသာၾကာေန႔တုန္းကလည္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္မွာ အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး အတြက္ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ခဲ႔ၾကသူ ၃၀ ေလာက္မွာ မေမႊးလည္း ပါ၀င္ခဲ႔ပါတယ္။

"က်မတို႔ေခါင္းေဆာင္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ၁၉၉၀ျပည့္ႏွစ္ ကတည္းက ေရြးေကာက္ပြဲမွာ သမၼတလုပ္ဖို႔ တင္ထားတာပါ။ အခုထိ သမၼတ မျဖစ္ေသးဘူးေလ။ ၂၀၀၈ဖြဲ႔စည္းပံုမွာလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတ မျဖစ္ေရးကို တင္းက်ပ္ေနတယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ ျပည္သူ႔ဆႏၵနဲ႔က လံုးဝ မကိုက္ညီဘူး။ ၅၉(စ)နဲ႔ (ဃ) ျပင္ခ်င္တယ္ေပါ့။ တကယ္ေတာ့ အန္တီတို႔ ကျပင္ခ်င္တာက စာအုပ္တအုပ္လံုးပါ။ "

တနလာၤေန႔တုန္းက အာဏာရ ျပည္ေထာင္စု ၾကံ႔ခိုင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ပါတီရဲ႕ ဗဟိုေကာ္မတီ အေျခခံ ဥပေဒထဲက အခ်က္ ၅၁ ခ်က္ ကို ျပင္ဆင္ေရး မဲခြဲ ဆံုးျဖတ္ဖို႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆံုခဲ႔ၾကပါတယ္။ ဒီအခ်က္ေတြထဲမွာ ဆိုရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ျပဳႏုိင္ဖို႔ ျပင္ဆင္မယ့္ အခ်က္ေတြလည္း ပါ၀င္ခဲ႔ပါတယ္။

၂၀၀၈ လူထု ဆႏၵ ေကာက္ယူပြဲနဲ႔ အတည္ျပဳခဲ႔တဲ႔ ျမန္မာ့ အေျခခံ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖို႔ကေတာ့ စစ္သား လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ပါ၀င္ေနတဲ႔ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းက ေထာက္ခံဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းေသာ စစ္သား လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ၀င္ေရာက္ အေရြးခံခြင့္အတြက္ အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ကို ေထာက္ခံမလား ဆိုတာကေတာ့ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မရွိေသးပါဘူး။

အရင္တုန္းကေတာ့ စစ္သားလႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြက အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးကို မေထာက္ခံၾကဘူးဆိုၿပီး ျမန္မာ့ ႏုိင္ငံေရး သံုးသပ္သူ Richard Horsey က ဆိုပါတယ္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ဖု႔ိ ေထာက္ခံတာက လကၡဏာေကာင္း ျဖစ္ေပမယ့္လည္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အေနနဲ႔ အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးကို အာမခံ မေပးႏုိင္ပါဘူးလို႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။

"က်ေနာ္တို႔မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အဓိကက်တဲ႔ ႏုိင္ငံေရးမွာ ပါဝင္သူေတြ အားလံုးရဲ႕ သေဘာဆႏၵ ေကာက္ယူထားခ်က္ ရွိပါတယ္။ ဒီထဲမွာဆိုရင္ တခ်ိဳ႕ အခ်က္ေတြကေတာ့ အေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရးက လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္အခ်က္ေတြကို ျပင္ဖို႔ လိုအပ္သလဲဆိုတာနဲ႔ အေျခခံ ဥပေဒအသစ္ဟာ ဘယ္လို ျဖစ္သင့္လဲ၊ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ျပင္သင္႔လဲ ဆိုတဲ႔ အခ်က္ေတြကေတာ့ သိပ္ကို အလွမ္းေ၀းေနေသးပါတယ္။ "

အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး အဆိုျပဳခ်က္ေတြထဲမွာ တရားသူႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ တရားရံုးခ်ဳပ္ တရားသူႀကီးေတြကို ဘယ္လို ေရြးခ်ယ္ၾကမလဲဆိုတာနဲ႔ သူတို႔ဟာ ဥပေဒ ေရးရာ အေတြ႔အႀကံဳေတြ ရွိဖို႔၊ မရွိဖို႔ ဆိုတဲ႔ အခ်က္ေတြလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒီအဆိုျပဳခ်က္ေတြထဲမွာ အစိုးရ စစ္တပ္နဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္ဆဲေရး လုပ္ေဆာင္ေနၾကတဲ႔ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔တခ်ိဳ႕ကို ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ အမိန္႔ အာမခံခ်က္ေပးဖို႔လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။

VOA